Akropol i nowe Muzeum Akropolu

W pejzaż stolicy Grecji nierozerwalnie wpisany jest Akropol, dominujący nad miastem od 7 tysięcy lat. Z leżącego w samym środku miasta wysokiego, wapiennego wzgórza spoglądają na Ateńczyków i gości ruiny najwspanialszych budowli starożytnej Grecji: Partenonu, Erechtejonu, Świątyni Nike Apteros czy monumentalnych Propylejów. Wiele starożytnych miast greckich miało swój Akropol. Jednak to, czego udało się dokonać Ateńczykom stanowi niekwestionowane świadectwo geniuszu. Do dziś wydaje się niewiarygodna szybkość prac nad budową samego Akropolu. Zakładano, iż budowa całości będzie trwała kilka pokoleń. Tymczasem wszystkie budowle powstały w ciągu zaledwie kilkunastu lat za rządów Peryklesa.

Mimo wojen, przemian religijnych, grabieży i niszczącego działania kwaśnych dreszczów Akropol przetrwał do naszych czasów, w nie mniej zubożałej formie. Grecy bardzo boleją z z tego powodu, że wiele z zabytków Akropolu (i nie tylko) zostało wywiezionych za granicę W czasie II wojny Turecko-Weneckiej. Głównodowodzący Wenecjan po zdobyciu Akropolu uznał za stosowne przewieść część rzeźb Partenonu i inne zabytki do Wenecji. Na początku XIX w. brytyjski ambasador w Konstantynopolu Thomas Bruce lord Elgin za zgodą okupacyjnych władz tureckich wywiózł wiele rzeźb z Akropolu m.in. jedną z Kariatyd i sprzedał je do British Museum. Dzieła te, tzw. marmury Elgina, są przyczyną trwającego do dziś sporu o to, gdzie powinny się znajdować. Anglicy twierdzą, że w ich muzeum są bezpieczniejsze, a Grecy argumentują, że powinny być tam gdzie ich miejsce, czyli w Atenach, podważając jednocześnie legalność ich zakupu przez Brytyjczyków. Do niedawna Brytyjczycy utrzymywali też, iż Grecja nie ma odpowiednich warunków do ich eksponowania. Jednak wraz z otwarciem nowego Muzeum Akropolu, pod koniec 2008r. wyposażonego nawet nowocześniej niż Muzeum Brytyjskie, ten argument odpadł. Tymczasem w muzeum Akropolu możemy zobaczyć pokaźne fragmenty budowli i rzeźb, pozwalające wyobrazić sobie wspaniałość Akropolu, uważanego za największe architektoniczne dzieło europejskiej cywilizacji. Głównym projektantem nowego gmachu jest pochodzący ze Szwajcarii Bernard Tschumi. Współpracował on z lokalnym architektem - Michaelem Photiadisem i dyrektorem muzeum - profesorem Dimitriosem Pandermalisem.